Aktualności - FAMI Bezpieczna przystań

Legalny pobyt

 Jesteś legalnie w Polsce jeżeli:

1. jesteś obywatelem Ukrainy, który na skutek rosyjskiej agresji opuścił swoją ojczyznę,
   a przybywając do Polski zadeklarował zamiar pozostania w Polsce w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na terytorium Ukrainy,
2. jesteś obywatelem Ukrainy posiadającym Kartę Polaka, który wraz z najbliższą rodziną z powodu tych działań wojennych przybył do Polski,
3. jesteś małżonkiem obywatela/ki Ukrainy nieposiadającym obywatelstwa ukraińskiego, jeśli przybyłeś do Polski z Ukrainy w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na terytorium tego państwa i nie jesteś obywatelem polskim ani obywatelem innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej,
4. jesteś dzieckiem urodzonym w Polsce przez matkę -  obywatelkę Ukrainy, która na skutek rosyjskiej agresji opuściła swoją ojczyznę, a przybywając do Polski zadeklarowała zamiar pozostania w Polsce w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na terytorium Ukrainy.

Jeżeli Twój wjazd do Polski nastąpił w dniu 24 lutego 2022 r. lub później i spełniasz wyżej wymienione warunki możesz legalnie przebywać w Polsce do 4 marca 2024 r.

Ponadto dodatkowo przedłuża się okres uznawanego za legalny pobytu:

• do 31 sierpnia 2024 r. w przypadku:

• osób, które w dniu 4 marca 2024 r. będą korzystać z wychowania przedszkolnego, będą realizować obowiązek szkolny albo realizować obowiązek nauki, a jeżeli te osoby są małoletnie – również ich rodziców lub opiekunów;
• osób, które w dniu 4 marca 2024 r. będą pobierać naukę w przedszkolu lub szkole funkcjonujących w ukraińskim systemie oświaty z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość, a jeżeli te osoby są małoletnie – również ich rodziców lub opiekunów;
• osób, które nie później niż w roku szkolnym 2022/2023 rozpoczęły naukę w branżowej szkole II stopnia, szkole policealnej lub szkole dla dorosłych, a jeżeli te osoby są małoletnie – również ich rodziców i opiekunów.

• do 30 września 2024 r. w przypadku:

• osób, które przystępują do egzaminu maturalnego w terminie poprawkowym, a jeżeli te osoby są małoletnie – również ich rodziców i opiekunów.

Pamiętaj, że Twój jednorazowy wyjazd poza granice Polski na okres dłuższy niż
1 miesiąc, spowoduje utratę nabytych przez Ciebie uprawnień do legalnego pobytu.

WAŻNE ! Jeżeli jesteś objęty ochroną czasową w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej niż Polska przyznanej z powodu działań wojennych prowadzonych na terytorium Ukrainy i przyjechałeś do Polski, Twój pobyt nie jest uznawany za legalny 
w myśl przepisów ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa.

Pobyt czasowy dla posiadaczy PESEL UKR 

Posiadając numer PESEL ze statusem UKR, wniosek możesz złożyć tylko wtedy, jeżeli:

• zamierzasz przebywać w Polsce dłużej niż 3 miesiące;
• głównym celem Twojego pobytu w Polsce jest:
• wykonywanie pracy,
• prowadzenie działalności gospodarczej – w przypadku spółki kapitałowej np. spółka
  z ograniczoną odpowiedzialnością musisz w spółce posiadać udziały oraz pełnić funkcję ,
• wykonywanie pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji.

Udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy oznacza utratę uprawnień wynikających z ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa m.in. dostępu do świadczeń pieniężnych i niepieniężnych, dostępu do opieki medycznej, dostępu do edukacji i innych usług publicznych. Obywatele Ukrainy, którzy przybyli do Polski od dnia 24 lutego 2022 r. i nie skorzystają z tego rozwiązania, będą mogli nadal legalnie przebywać w kraju na podstawie ochrony czasowej do 4 marca 2024 r.

Przedłużenie ważności Twoich dokumentów i legalności pobytu

Jeśli jesteś obywatelem Ukrainy i przebywasz w Polsce na podstawie jednego z  wymienionych dokumentów:

• Wiza krajowa
• Zezwolenie na pobyt czasowy
• Karta pobytu
• Polski dokument tożsamości cudzoziemca
• Dokument „zgoda na pobyt tolerowany”

i okres ważności tego dokumentu przypadał od 24.02.2022 r., dokument ten został przedłużony z mocy ustawy na okres do 4 marca 2024 r.

Jeśli jesteś obywatelem Ukrainy i ostatni dzień dopuszczalnego okresu pobytu w Polsce na podstawie:

• wizy Schengen wydanej przez organ polski,
• na podstawie wizy wydanej przez inne państwo obszaru Schengen,
• na podstawie dokumentu pobytowego wydanego przez właściwy organ innego państwa obszaru Schengen uprawniającego do podróży po terytorium innych państw tego obszaru,
• w ramach ruchu bezwizowego,

przypada w okresie od 24.02.2022 r., Twój pobyt w Polsce uznaje się za legalny do dnia 04.03.2024  r.

WAŻNE! Nie załatwiasz żadnych innych formalności. Nie wymieniasz dokumentów, bo są one przedłużone z mocy prawa. Karta pobytu i wiza krajowa w okresie tego przedłużenia nie uprawnia do przekraczania granicy.

Przedłużone z mocy prawa do dnia 04.03.2024  r. są również przypadające od 24.02.2022 r. terminy opuszczenia terytorium Polski wynikające np. z ostatecznych decyzji o odmowie udzielenia zezwolenia oraz terminy dobrowolnego powrotu wynikające z ostatecznych decyzji o zobowiązaniu do powrotu.

Legalna praca w Polsce

Możesz legalnie pracować u każdego pracodawcy w Polsce bez dodatkowych zezwoleń jeżeli jesteś:

• obywatelem Ukrainy lub współmałżonkiem obywatela Ukrainy i posiadasz obywatelstwo innego kraju oraz przybyłeś do Polski z Ukrainy od 24.02.2022 r.
  i chcesz w Polsce pozostać,
• obywatelem Ukrainy i przebywasz w Polsce legalnie na podstawie innych dokumentów np. zezwolenia na pobyt czasowy, wizy – w tym przypadku nie ma znaczenia, od kiedy jesteś w Polsce.

WAŻNE!: Twój pracodawca ma obowiązek powiadomić powiatowy urząd pracy o powierzeniu Ci pracy w terminie 14 dni od dnia jej podjęcia. Dopiero po takim powiadomieniu pracujesz
w Polsce legalnie.

Szczególne regulacje nie dotyczą obywateli innych państw, którzy przybyli z Ukrainy od 24.02.2022 r.

WAŻNE! Jeśli zmienisz pracodawcę wystarczy żeby nowy pracodawca powiadomił powiatowy urząd pracy o powierzeniu Ci pracy. Nie potrzebujesz nowego zezwolenia na pracę, oświadczenia o powierzeniu pracy ani zmiany zezwolenia na pobyt czasowy i pracę.

Odwołanie stanu zagrożenia epidemicznego z dniem 1 lipca 2023 r. spowodowało, że 2 lipca 2023 r. rozpoczęły swój bieg terminy 30-dniowe określone w przepisach. W konsekwencji z końcem dnia 31 lipca 2023 r. zakończą się okresy przedłużeń oraz pobytu uznawanego za legalny na podstawie ustawy COVID-19.

Ponadto, przepisy przewidują także przedłużenie z mocy prawa:

• okresów ważności Kart Polaka przypadających w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii;

• terminów na złożenie wniosku o przedłużenie Karty Polaka.

W przypadku jednak tych rozwiązań, stosowne przedłużenia następują do upływu 3 miesięcy po dniu odwołania tego ze stanów, który obowiązywał jako ostatni. W konsekwencji odwołania stanu zagrożenia epidemicznego z dniem 1 lipca 2023 r., przedłużenia te obowiązują do dnia 2 października 2023 r.

Szczegółowe informacje znajdziesz na stronie Urzędu do Spraw Cudzoziemców pod linkiem:

https://www.mos.cudzoziemcy.gov.pl/aktualnosci/odwolanie_covid_PL

SZCZEGÓLNA SYTUACJA PRAWNA OBYWATELI UKRAINY

W związku agresją rosyjską na terytorium Ukrainy i wywołanym nią masowym napływem obywateli ukraińskich, przepisami tzw. ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w sposób szczególny uregulowano sytuację prawną obywateli Ukrainy w kontekście zasad ich pobytu na terytorium Polski.

Oprócz ustanowienia ogólnej podstawy pobytu uznawanego za legalny do 4 marca 2024 r. i zapewnienia wiążących się z nią instytucji pomocowych adresowanych do obywateli Ukrainy przybywających od 24 lutego 2022 r. z terytorium państwa swojego pochodzenia w związku z toczącymi się na nim działaniami wojennymi, ustawa specjalna ustanawia również szereg rozwiązań wspierających proces legalizacji pobytu wszystkich przebywających w Polsce obywateli tego państwa.

Należy w tym kontekście wymienić następujące rozwiązania dotyczące przedłużenia:

• okresów pobytu i ważności wiz krajowych wydanych obywatelom Ukrainy przypadających w okresie od 24 lutego 2022 r.;

• okresów ważności zezwoleń na pobyt czasowy udzielonych obywatelom Ukrainy przypadających w okresie od dnia 24 lutego 2022 r.;

• terminów na realizację obowiązku opuszczenia przez obywateli Ukrainy terytorium Polski, wynikającego z art. 299 ust. 6 ustawy o cudzoziemcach przypadających w okresie od dnia 24 lutego 2022 r.;

• terminów dobrowolnego powrotu określonych (obecnie terminów dobrowolnego wyjazdu), określonych na podstawie art. 315 ust. 1 ustawy o cudzoziemcach w decyzjach o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu wydanych wobec obywateli Ukrainy, przypadających w okresie od dnia 24 lutego 2022 r. (art. 42 ust. 7 ustawy specjalnej);

• okresów ważności kart pobytu wydanych obywatelom Ukrainy, przypadających w okresie od dnia 24 lutego 2022 r.;

• okresów ważności polskich dokumentów tożsamości wydanych obywatelom Ukrainy, przypadających w okresie od dnia 24 lutego 2022 r.;

• okresów ważności dokumentów „zgoda na pobyt tolerowany” wydanych obywatelom Ukrainy, przypadających w okresie od dnia 24 lutego 2022 r.

W aktualnym stanie prawnym przedłużenia te następują do 4 marca 2024 r. (szczegółowe informacje na ten temat znajdziesz TUTAJ).

Z dniem 1 lipca 2023 r. został odwołany stan zagrożenia epidemicznego*. Oznacza to istotne zmiany w zakresie legalności pobytu cudzoziemców w Polsce. Z upływem 30 dni od odwołania stanu zagrożenia epidemicznego zakończą się przedłużone okresy uprawnień, ważności dokumentów oraz przedłużone terminy na realizację przez cudzoziemców określonych czynności.

* (Dz. U. z 2023, poz. 1118) Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 14 czerwca 2023 r.
w sprawie odwołania na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego